Kleinschalig verblijf op het platteland, zo werkt het voor jongeren

“Ik voel me hier thuis, ook al woon ik niet bij mijn ouders”, zegt Rosie (18). Sinds 5 maanden verblijft ze in een kleinschalige woongroep van De Helenahoeve, op het Oost-Brabantse platteland. Rosie krabbelde op na een diepe crisis en ontdekte veel positieve dingen over zichzelf. “Het gaat steeds beter met mij. Dat merk je, omdat ik geen drama meer maak.” Wat maakt ‘kleinschalig jeugdzorgverblijf in het groen’ zo effectief?

Een belangrijke ambitie binnen de jeugdzorg is dat meer jeugdigen ‘thuis’ opgroeien. Bij voorkeur bij de eigen ouders en anders in een vervangend ‘thuis’ waar een kind zich veilig en op zijn gemak voelt. Een mooi voorbeeld is De Helenahoeve in Helenaveen. Gemiddeld verblijven hier circa 15 tot 20 jongeren tussen de 12 en 23 jaar in een kleinschalige setting.

Familiebedrijf

De Helenahoeve werd in 2007 gestart door Bas Boermans en Melinda Helena. Van een gewoon gezin dat logeerweken en time outplekken bood, zijn ze uitgegroeid tot een ISO-gecertificeerde jeugdzorgonderneming met zo’n 15 medewerkers. Ze bieden kleinschalig verblijf, begeleiding, dagbesteding en equitherapie (met paarden). Op fietsafstand van de Rosies leefgroep en de manege vind je nog 3 andere kleine woongroepen ingedeeld naar leeftijd en mate van zelfstandigheid. In elk huis wonen maximaal 5 jongeren. Wie eraan toe is, kan doorgroeien naar (begeleid) zelfstandig wonen, terwijl de vertrouwde mentor in beeld blijft.

Rust, ruimte en structuur

De Helenahoeve geeft je het gevoel van één grote familie waar iedereen elkaar kent en helpt. Rosie heeft er haar ideale stek gevonden: “Thuis had ik steeds strijd met mijn moeder, die kon mij niet aan. Ik heb ooit op een grote groep gewoond. Dat was veel te druk voor mij, want ik ben snel overprikkeld. Bij De Helenahoeve is het fijn relaxt. Ik woon nu in een huis met maar 3 andere jongeren. Allemaal hebben we onze eigen kamer met eigen spulletjes, we eten samen, doen spelletjes. Net als in een gezin. Het is lekker rustig met veel structuur. De begeleiders zijn aardig en vertrouwd. Ik durf mijn zorgen met ze te delen. Je leert ze goed kennen want het zijn steeds dezelfde mensen. En de paarden, die zijn zo lief. Als je met een dier bezig bent, kun je nergens anders meer aan denken.”

Minder werkdruk

De relaxte, informele sfeer is niet alleen prettig voor de jongeren maar ook voor de medewerkers. Bas Boermans: “Op een kleine groep heb je meer rust en overzicht. Je kunt meer tijd en aandacht besteden aan jongeren individueel. Er is minder werkdruk en daardoor minder uitval.” Bij De Helenahoeve staan kwaliteit en professionaliteit hoog in het vaandel. Bas: “We beschikken over het kwaliteitskeurmerk ISO 9001, wat sowieso een voorwaarde is om lid te kunnen zijn van SZZ. Net als de grote jeugdzorginstellingen werken we met begeleidingsplannen, we hebben 2 gedragswetenschappers in dienst en een kinder- en jeugdpsychiater. Wat ik waardevol vind is de open feedbackcultuur binnen ons team: aan tafel zijn we allemaal gelijk.”

Nieuwe locatie Het Baken

De Helenahoeve verhuisde eind 2022 naar een nieuwe locatie in Helenaveen: Het Baken. Hier komen 3 kleinschalige woongroepen op 1 terrein, omringd door veel ruimte en mooie natuur. Iedere woongroep biedt straks een vervangend thuis aan max. 5 jongeren.

Inspireren

Bas wil anderen graag inspireren met zijn kleinschalige werkwijze. Zo is hij door de regio Eindhoven (Samen voor Jeugd) uitgekozen om aan te sluiten bij de leer- en ontwikkeltafels. “Wij zien kleinschalige jeugdzorg niet als ‘gewoon ons werk’ maar als een ‘way of life’. Je doet dit omdat je erin gelooft. We willen continuïteit, nabijheid en betrokkenheid bieden aan jongeren, daar staan we voor. Maar als kleine organisatie heb je ‘t niet per se makkelijker. Als een gemeente te laat is met betalen, heb je ook wel ‘ns stress omdat je wél de salarissen op tijd moet overmaken. We hebben in de afgelopen jaren veel geleerd. Bijvoorbeeld over het werken met gemengde groepen en hoe belangrijk goede communicatie en samenwerking met ouders is. We blijven daarin leren en verbeteren.”

Zelfstandig worden

Rosie hoopt dat ze nog een tijdje mag blijven bij De Helenahoeve: “Het voelt alsof ik hier al heel lang woon. Overdag ben ik lekker met de paarden bezig. Ik werk mee op de manege en krijg ook paardentherapie. Ik sta echt van mezelf te kijken, hoeveel rustiger ik ben geworden en minder onzeker. Ook het contact met mijn moeder is beter, sinds ik hier woon. Terug naar huis wil ik niet meer. Ik hoop dat ik hier mag blijven tot ik zelfstandig ben.”