“Sinds ik dagbesteding heb op de zorgboerderij, gaat het weer beter met mij”

Alzheimer is een ziekte die iedereen kan overkomen. Toos (77), een gepensioneerde dame uit Kaatsheuvel, kreeg de diagnose 4 jaar geleden. Jarenlang had ze een uitdagende functie op de financiële afdeling van Tulip computers. Ze was een van de eerste met een eigen computer en een mobiele telefoon. “U weet wel, zo’n groene Kermit”. Nu komt ze 2 keer per week naar de dagbesteding in Giersbergen. “Het ging thuis niet zo goed, door de dementie kreeg ik rare klachten. Sinds ik dagbesteding heb, gaat het weer beter met mij. En trouwens, ook voor mijn man is het prettig. Als ik weg ben, heeft hij de handen vrij voor z’n vrijwilligerswerk. Hij rijdt op de buurtbus.”

Geheugen

Toos legt uit wat het betekent om Alzheimer te hebben. Met name haar korte termijngeheugen is aangetast. “Een film kan ik elke dag opnieuw kijken, want ik ben alles kwijt. Hetzelfde met mensen die ik ontmoet. Heel vervelend.” Haar langetermijn geheugen functioneert echter nog prima. Bijna alles wat ze tot zo’n 5 jaar geleden heeft gezien, geleerd of meegemaakt, weet ze nog. Dat patroon is vaker zichtbaar bij hoogopgeleiden, ze hebben strategieën ontwikkeld om hun hersenen actief te houden. “Ik kan bijvoorbeeld nog gewoon mijn mobiele telefoon bedienen en autorijden in mijn oude Panda. Ik ken de verkeersregels en kan verkeerssituaties inschatten. Dat is heel vertrouwd. Maar een nieuwe auto, dat lukt niet meer.”

The Cloud

Haar geheugenverlies leidt regelmatig tot lastige situaties in het dagelijks leven. “Ik kan huishoudelijke apparaten nog wel bedienen, maar ik weet niet meer of ik iets heb schoongemaakt of niet. Als ik een andere route rijd dan normaal, dan verdwaal ik. Mijn administratie deed ik altijd zelf, maar nu gaat alles in The Cloud en daar snap ik niks meer van. Ook mijn reuk is aangetast door de dementie, wat soms voor gevaarlijke situaties zorgt. De hele situatie maakte me zo angstig en neerslachtig, dat ik thuis eigenlijk niets meer deed.”

Blosjes op de wangen

Op zorgboerderij Giersbergen wordt Toos geprikkeld om actief en zelfredzaam te blijven. “Ik voel me hier op mijn gemak en er is van alles te doen wat ik leuk vind.” Ze heeft blosjes op haar wangen van de frisse buitenlucht, terwijl ze met een emmertje groenvoer over het erf stapt. Met heldere stem: “Ik heb mijn hele leven op kantoor gezeten, maar nu vind ik het heerlijk om buiten te zijn.” Ze snijdt worteltjes in de rustieke keuken en brengt ze naar de dierenwei. “Ik hou van dieren verzorgen, dat heb ik hier ontdekt. De alpaca’s zijn het leukst, een soort lama’s zijn het, maar dan liever.” Wat opvalt is haar accentloze uitspraak. “Ik kom oorspronkelijk uit Noord-Holland!” zegt ze glunderend. En even later: “Alpaca spreek je trouwens uit met de klemtoon op de tweede lettergreep: alpáca! Heb ik laatst nog opgezocht in het woordenboek. Toen er een jonge alpaca werd geboren, mocht ik een naam verzinnen. Het werd Eli, de naam van mijn kleinzoon, die kan ik wél onthouden.”

Jong en oud

Op de zorgboerderij heeft Toos een goede band met Meie (15), een meisje dat 1 dag per week naar Giersbergen komt vanuit het speciaal onderwijs. Ze heeft een taalontwikkelingsstoornis (TOS) en de omgang met dieren en volwassenen doet haar goed. Toos: “Dit meisje is zo fantastisch met dieren, echt bijzonder om te zien. Daar geniet ik nou van. We puzzelen ook samen. Ik vind het leuk om haar nieuwe woorden te leren of dingen uit te leggen. Het bijzondere van mijn vorm van dementie is dat ik gebeurtenissen of mensen die veel indruk op me maken, wél kan onthouden. Dat heeft met emoties te maken, zeggen ze. Als ik nu na een lange dag thuis kom, heb ik mijn man weer iets te vertellen, want ik maak hier van alles mee. Thuis gaat het nu ook beter. Ik weet dat een vaste dagstructuur belangrijk voor me is. Mijn zelfvertrouwen is gegroeid en ik ben weer actiever.”